در تحقيقي كه پيش رو است  به موضوع نشوز زوج و زوجه در فقه اسلامي پرداخته       مي شود و ابعاد و جوانب آن به وضوح و روشني مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد . هدف از طرح اين تحقيق آشنايي هر يك از زوجين با وظايفي است كه در مقابل يكديگر بر عهده دارند تا با انجام به موقع وظايف خود از نشز و سرپيچي دور بمانند و در پايداري و استواري كانون خانواده خود كوشا باشند . منابعي كه در اين تحقيق استفاده مي شوند كتابخانه اي مي باشند و اين تحقيق يك تحقيق كاربردي بوده و روش جمع آوري اطلاعات در آن كتابخانه اي مي باشد و به اعتبار ماهيت و روش يك تحقيق توصيفي با موضوع ديني مي باشد . 

در مورد ضرورت پرداختن به این موضوع می توان گفت از آنجایی که نشوز زوجین عواقب سوء فراوانی را هم برای خانواده ها و هم برای جامعه بدنبال دارد ، پرداختن به این موضوع از مسائلی است که نمی توان آن را نادیده گرفت .

در حقیقت نشوز زوجین از مسائلی است که بر سلامت خانواده مضر بوده و خانواده را دچار بحرانهای اخلاقی و روانی می گرداند و از آنجا که خانواده مهم ترین محل رشد و تربیت فرزندان است چنانچه این نهاد از آرامش لازم برخوردار نباشد محیط مناسبی برای تربیت فرزندان به عنوان افراد یک جامعه نخواهد بود .

لذا در طول این تحقیق سعی شده است تا وظایفی که اسلام برعهده زوجین در زندگی زناشویی قرار داده مشخص گردد ، و به بیان مصادیق نشوز پرداخته شده و ضمانت های اجرایی در هر یک از موارد نشوز درفقه اسلامی بررسی شود .

بنابراین اسلام برای ایجاد وضعیت مناسب در خانواده (سکون و آرامش زوجین و تربیت فرزندان صالح)    وظایف و مسئولیتهایی را برای هر یک از زوجین در کتاب و سنت بیان داشته است که این وضعیت تنها درسایه تعهد و مسئولیت پذیری هر یک از زوجین در محیط خانواده ایجاد می شود.

کلید واژه های تعریف شده ضمن تحقیق عبارتند از :

1-نشوز : خروج یکی از زوجین از دایره اطاعت و فرمان دیگری .

2-شقاق : مخالفت و نشوز زوج و زوجه با یکدیگر .