مهارت منبع و مرجع شناسی در راستای ارائه تحقیق پایانی در قالب ساعات پژوهشی با حضور استاد رحیم پور در طی 4 جلسه 2 ساعته جهت آموزش طلاب پایه دوم برگزار گردید.

در این کارگاه در راستای انتخاب موضوع ویژگی های موضوع مناسب که علاقمندی، توانایی، دسترسی به منابع، پاسخگو به نیازی، به روز بودن است و رجوع به منابع پژوهشی و تحقیقی به طلاب تشریح شد و منابع به کتاب ها، سایت ها، پایان نامه ها، فصلنامه و نشریات ادواری قابل تقسیم هستند. کتاب ها نیز به کتب مرجع و عمومی تقسیم می شوند که کتب مرجع شامل واژه نامه، دانشنامه، نمایه، کتاب سال، دست نامه ، گاهنامه، فرهنگ شرح حال، راهنما(نشان نامه)، اطلس، فرهنگ، کتابنامه است. در این کارگاه پس از موضوع یابی و انتخاب توسط طلاب کار کلاسی معرفی 5 کتاب، سایت، فصلنامه، پایان نامه، در ارتباط با موضوع به آنان واگذار شد.

گفتنی است: اولین جلسه این کارگاه روز یکشنبه 15 بهمن ماه به مدت دو ساعت برگزار شد.

تصویر این جلسه

پنجمین جلسه کارگاهی ساعات پژوهشی پایه پنجم شیوه نگارش تحقیق پایانی و مقالات علمی ترویجی مدرسه علمیه فاطمیه(س) پاکدشت برگزار گردید که خلاصه مباحث مطرح شده در این کارگاه به شرح ذیل می باشد:

مقاله در اصطلاح

1 . نوشته ای دریافت ها و نظریات نویسنده

2. در مورد موضوع خاصی به مخاطبان منتقل می شود .

3. حجم متوسط دارد .

4. عمدتا به در خواست سازمان های مراکز علمی ، روزنامه ها و مجلات و…

 

مقاله پژوهشی: جستجوی دقیق و سازمان دهی شده، کشف مجهول

مقاله علمی:

 1. به صورت استدلال و با موازین عقلی و منطقی

2. مخاطبان خاص

3. اجزا (ارکان):

 الف) تعریف ها و اصطلاحات خاص

ب) ارزشیابی نظریه ها

ج ) طرح معیارهای منطقی و نتیجه گیری علمی

د) منابع دست اول

حجم مقاله : واحد شمارش در مقاله کلمه از 300کلمه تا 10000 و 2000 تا 4000 می باشد.

اهمیت و ضرورت مقاله نویسی : مسئله محور بودن، کم حجم بودن

تفاوت مقاله موضوع محور و مسئله محور :

الف) موضوع محور: عام وکلی با ابعاد گسترده

ب) مسئله محور: بعد خاص و محدود از موضوع است.

مسئله مشکلی بوده که پژوهشگر می خواهد آن مشکل را حل کند و تبدیل به موضوع نماید.

عمده تفاوت مقاله با پایان نامه : در مقاله موضوع بسیط است ولی در پایان نامه جزیی و محدود است .

امتیازات و ویژگی های مقاله :

الف) وسیله ای برای تبادل سریع اصطلاحات علمی

ب) پرداختن به حل مسائل جامعه یا زمینه سازی برای آن

ج) به سبب حجم کم از استقبال بیشتری بر خوردار است .

د) برخی مراکز تکلیف می کنند در رابطه با موضوع پایان نامه مقاله نوشته شود .

ه) چاپ مقالات علمی- پژوهشی امتیاز حساب می شود برای ارائه تحصیل در مقاطع بیشتر و بالاتر و این خود یکی از امتیازات چاپ مقالات علمی است.

و) محقق سریع تر می تواند باز خورد اندیشه هایش را ببیند .

پیش نیازهای مقاله نویسی

1.       مهارت در اصول درست نویسی و نگارش: باید به کار گرفته شود و صرف دانستن کافی نیست و باید تمرین شود .

2.       مهارت در روش تحقیق عمومی: باید در تحقیق و پژوهش بسیار مهارت پیدا کند .

3.       مهارت در مطالعه کار آمد، فعال و مولد: نه هر نوع مطالعه ای صرف خواندن نیست مطالعه باید کار آمد و با نقد و بررسی باشد .

4.       داشتن اطلاعات اولیه در مورد موضوع مقاله ( هر چند در حد واژه شناسی یا اصطلاحات دایره المعارفی )

ویژگی های مسئله پژوهشی در مقاله :

1.       علاقه محقق: انگیزه قوی می خواهد وبرای انگیزه باید علاقه وجود داشته باشد .

2.       تکراری وتقلیدی نباشد: کار نشده باشد .

3.       ارزشمند ومفید باشد: برای رشته تحصیلی و در سطح منطقه ای

4.       به صورت منطقی قابل طرح باشد و بررسی شود .

5.       برای برآوردن یکی از نیازهای جامعه کاربرد داشته باشد .

6.       برای برآوردن یکی از نیازهای جامعه کاربردی داشته باشد .

7.       بسیط، جزیی، محدود و شفاف باشد .

ساختار مقاله ی علمی

اولین قسمت مقاله : عنوان مقاله است که بالای صفحه و وسط چین درج می شود .

1.       عنوان باید مشیر به مسئله باشد عینا همان مساله را به طور کامل نشان دهد .

2.       گویا و رسا باشد( ابهام نداشته باشد ).

3.       مختصر باشد( بین 2تا 8 کلمه باشد).

4.       از روی تعصب نباشد.

5.       از عناوین کلیشه ای استفاده نشود.

6.       در مقالات علمی به دور از صنایع ادبی و ابهام باشد .

7.       در اول و در حین کار و هم در پایان کار به آن توجه شود .

صفحه عنوان

آرم الله

مرکز مدیریت حوزه خواهران

موضوع مقاله

نام هسته پژوهشی

نام استاد راهنما

نام مدیر هسته

نام پژوهشگران

فصل و سال تدوین

دومین قسمت مقاله چکیده است و در آن به خلاصه ی جامعی از محتوای یک گزارش پژوهشی اشاره می شود و مشتمل است بر هدف ها، روش ها، پرسش ها، یافته های پژوهشی، بیان مسئله یا شکل، دلایل نگارش و بهتر است کلمات کلیدی در آن آورده شود .

از 150کلمه بیشتر نشود و بیشتر از یک صفحه هم نباشد.

مخاطب را حریص و تشویق به خواندن می کند.

در پایان گزارشی تحقیقی نوشته می شود ولی در آغاز مقاله می آید.

غیر از فهرست و مقدمه ی مقاله است بلکه اجمالی از مطالب تفضیلی مقاله است .(از طریق مطالعه فهرست ، نقد و نتایج )

در چکیده منابع وماخذ آورده نمی شود.(در چکیده ارجاع داده نمی شود)

از بیان خطابی استفاده نشود و از مثال و توضیح پرهیز شود.

انسجام داشته باشد.

با زبان تخصصی باشد.

از توضیحات اضافه پرهیز شود.

برای کسب مهارت در چکیده نویسی باید نمونه های چکیده مطالعه شود.

 

آسیب های چکیده نویسی:

الف) تبدیل چکیده به فهرست

ب) چکیده نباید تبدیل به طرح مسئله شود.(تمام چکیده طرح مسئله شود)

ج) منابع وماخذ ذکر نشود.

د) بیان خطابی نباید باشد.

 

کلمات کلیدی در چکیده:

کلماتی برآمده از متن مرتبط با موضوع اصلی مقاله که خواننده با مطالعه آن ها به محتوا اصلی پژوهش پی می برد.

در حکم موضوعات جزیی مقاله اند وپس از چکیده ها می آیند.

5 تا 7 کلمه باشد.(بعضی 3تا 10 کلمه )

کلید واژه ها باید به عنوان و مسئله ی تحقیق تناسب داشته باشد.

هیچ واژه ای توضیح داده نمی شود.

بعد از واژه ویرگول و بعد آخرین واژه نقطه می آید.

گفتنی است : این جلسه کارگاهی روز چهارشنبه 9 اسفند با حضور طلاب پایه پنجم در قالب ساعات پژوهشی با استاد حاجی حسینی از ساعت 12 تا 14 بعدازظهر برگزار گردید.

 تصاویر این جلسه کارگاهی

در این جلسه کارگاهی استاد به تشریح عوامل شیوایی بیان بیان پرداختند که در ذیل خلاصه آن آمده است:

اولین عامل شیوایی بیان : درست نویسی

این درست نویسی مربوط به الفاظ و بیان و قالب کار است که در کلمات و جملات باید رعایت گردد.

درست بودن : 1. در کلمات :

در بخش های مختلفی است از جمله ؛ الف.در بخش املایی ب. معنایی ج. تلفظی

2. در جملات :در ست نویسی املایی

در یک نوشته علمی باید از نظر املایی درست باشد .

الف ) ذغال                                        ب ) زغال

الف )خوشنود                                  ب ) خشنود

الف ) علاقمند                                ب ) علاقه مند

قسمت الف درست می باشد از نظر معنایی

در کلماتی مانند

الف) سپاسگذاری   ب) سپاسگزاری  قسمت ب درست است به معنای به جا آوردن و تشکر کردن

الف) نماز گزار        ب) نماز گذار      قسمت الف درست است به معنای جا آوردن

الف) بنیانگذار       ب) بنیانگزار       قسمت الف درست است به خاطر انجام دادن

هرگاه کلمه به معنای انجام دادن ، به جا آوردن ، ادا کردن و مانند آن باشد با (رز) نوشته می شود و اما چنانچه به معنای گذاشتن، وضع کردن، نهادن و مانند آن باشد با (دذ ) می باشد.

گفتنی است: در این جلسه دو ساعته طلاب پایه سوم مدرسه علمیه فاطمیه(س) پاکدشت با مهارت های حداقلی در راستای ارائه ی تحقیق پایانی با عوامل شیوایی پیام به طور مشخص آشنا شدند و این کارگاه روز شنبه 5 اسفند ماه با حضور همکار پژوهش هاتفی برگزار گردید.

تصاویر این جلسه

در این جلسه کارگاهی استاد به تشریح عوامل گیرایی بیان پرداختند که در ذیل آمده است:

1.      اولین عوامل گیرایی بیان : درست نویسی از نظر سند و از نظر محتوا

در نگارش اگر پیام و محتوا جذاب و گیرا باشد باید محتوا که ارائه می دهیم درست باشد .

2.      دومین عامل گیرایی پیام : نو بودن 

اصل سخنرانی تکراری نباشد و اگر کلیشه ای صحبت کنیم مخاطب ندارد .نویسنده باید حرفی برای گفتن داشته باشد باید بدانیم مخاطب مطلب را نمی داند .

برای مثال می توان گفت :

من کان عنده صبّی فلیتصاب له          هرکس نزد او بچه ای باشد باید کودکانه رفتار کند

چون که با کودک سرو کارت فتاد باید زبان کودکی گشاد

اگر به جای عنده می گفت له کدام قشنگ تر می شود

عنده : تمام فرزندان

له : برای او   ——-  فقط فرزند خودمان

3.      سومین  عامل گیرایی  : منطقی بودن

از خرافات وخرافه نویسی شدیدا پرهیز کنید

باید منطق اسلام ، عقل و علم در مقاله هماهنگ باشد .

پیامبر (ص) پسری داشتند که در سن یکسال و نیم فوت کردند و از دنیا رفتند و خورشید گرفت و مردم گفتند به خاطر فوت پسر است. پیامبر (ص) قبل از خاکسپاری فرزندش به مسجد رفتند و فرمودند خورشید و ماه دو نشانه الهی از نشانه خدا هستند و ارتباطی با مرگ و زندگی کسی ندارد و دست از خرافات بردارید.

حدود 65 آیه کلمه بینات به کاربرده شد : دلییل روشن ، استدلال

در روایت داریم خداوند برای مردم دو حجت گذاشته است .

1 .حجت ظاهری : پیامبر

2. حجت باطنی : عقل

عقل را کنار پیامبر آورده که نشان دهد اسلام دین منطقی است .

4. چهارمین عامل گیرایی پیام : کاربردی بودن پیام

بتواند گره ای از کار مردم باز کند گره ای علمی ، اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگ

گفتنی است: در این جلسه دو ساعته طلاب پایه سوم مدرسه علمیه فاطمیه(س) پاکدشت با مهارت های حداقلی در راستای ارائه ی تحقیق پایانی با عوامل گیرایی پیام به طور مشخص آشنا شدند و این کارگاه روز شنبه 28 بهمن ماه با حضور همکار پژوهش هاتفی برگزار گردید.

تصویر این جلسه

جلسه سوم کارگاهی نگارش علمی پایه چهارم 

چه روز ها که یک یک غروب شد نیامدی             چه اشک ها که در گلو رسوب شد نیامدی

تمام طول هفته را در انتظار جمعه ام                  هربار، صبح، ظهر، نه غروب شد نیامدی

 

در این جلسه کارگاهی استاد نادی در راستای مهارت آموزی طلاب و آشنایی آنان با کاربرد علائم نگارشی و استفاده از این مهارت ها فعالیت های فردی و گروهی طلبه ها مورد ارزیابی قرار گرفت و نمونه فعالیت جدید در اختیارشان قرار گرفت و متن های را که طلاب در مورد حضرت زهرا(س) نوشته بودند را با تشریح علائم نگارشی با کمک خود طلاب تصحیح شد و برای انجام این کارهای عملی و نوشتن درباره حضرت زهرا (س) توسط طلاب به آنان نمره دادند و به هر طلبه موضوعی واگذار شد که به ارائه مطلب در مورد موضوعش اهتمام نماید.

نکات مهم مطرح شده در این جلسه کارگاهی عبارتند از :

 

 

 

1-تبدیل گفتار به نوشتار، باید توجه داشته باشیم :

الف)کلمات شکسته به کار نبریم.            ب)مطالب زاید را حذف کنیم.

ج)از تکرار بپرهیزیم.                          د)اصل رسایی نوشته را رعایت کنیم.

2-در نوشتن باید به اصل ساده نویسی و کوتاهی جملات توجه کنیم، زیرا مفهوم را زودتر و بهتر می رسانند. اما باید دقت کنیم مطالب اصلی فراموش نشود.

3-نوشته ی ما باید اجزای اصلی چیزی را که درباره ی آن می نویسیم، در برگیرد، آن چنان که گویی خواننده آن را در مقابل خود می بیند.

4-اگر بخواهیم چیزی را توصیف کنیم، باید به اندازه، رنگ، بو، لطافت و زبری، دوری و نزدیکی و سایر خصوصیات آن توجه کنیم.

5-برای نشان دادن ظاهر یک فرد، از ویژگی های ظاهری مثل اعضای چهره، قد، چاقی و لاغری او صحبت کنیم و برای توصیف حالات روحی و عاطفی فرد، به رفتار او با دیگران توجه می کنیم.

 6-یادداشت کردن خاطرات روزانه، شرح حال، بازسازیی وقایع و رویدادها، خلاصه نویسی، گزارش و نامه نگاری از راه های مؤثّر برای تقویت مهارت نویسندگی است.

7-برای خیال انگیز کردن نوشته می توان از شیوه ی جان بخشیدن به اشیا استفاده کرد.

8-«انتخاب مناسب ترین واژه» از نکاتی است که هنگام نوشتن همواره باید به آن توجه داشته باشیم.

9-باید عناصر زیبایی سخن(تشبیه، جان بخشی، مراعات نظیر، تضاد، تلمیح، کنایه و …) را بشناسیم تا بتوانیم آن ها را در نوشته های خود به کار ببریم.

10-علایم نشانه گذاری را رعایت کنیم، زیرادر انتقال مفاهیم و درست خوانی و درک نوشته مؤثر است.

11-از شاخ و برگ دادن بی مورد به مطالب و عبارت های فضل فروشانه بپرهیزیم.

12-در توصیف از حواس پنجگانه ی خود به خوبی بهره بگیریم.

13-با مطالعه کتاب های داستانی و شرح احوال و خاطرات بزرگان، در پرورش ذهن و گنجینه ی لغات  خود بکوشیم. 

14-از حکایات، مثل ها، کلمات قصار و اشعار مناسب در صورت لزوم استفاده کنیم. 

15-یک متن جذاب، باید دارای سه ویژگی: آغاز نیکو، پیوستگی و انسجام محتوا و پایانی مناسب داشته باشد که باید بین این بخش ها هماهنگی ایجاد کنیم. 

16-از توصیف، تخیل و فضا سازی به فراخور نوشته استفاده کنیم. 

17-در نوشته های ساده (زبانی) بهتر است از آرایه های ادبی استفاده نکنیم.         

  18-تهیه پیش نویس خوانا و درست از نوشته و بازخوانی و اصلاح آن باعث کاستن از اشتباهات و کامل کردن متن نوشته مان می شود.

19.نوع نگارش یک نوشته باید یک دست باشد.

به طور مثال ،اگر سبک بیان نوشته ادیبانه است، یکباره نباید سخنان عامیانه ومبتذل به کار ببریم.

20.به یکسان بودن املای واژه ها توجه کنیم.

 21. نکات دستوری و ترتیب اجزای جمله از ویژگی های مهم نوشته است که باید رعایت کنیم.

22. با برگرداندن نظم به نثر ذهن و دست خود را برای نوشتن به فارسی معیار روان کنیم.

 

 

گفتنی است: این کارگاه روز دوشنبه 30 بهمن در راستای مهارت آموزی حداقلی به طلاب در راستای ارائه تحقیق پایانی در قالب ساعات پژوهشی پایه چهارم مدرسه علمیه فاطمیه(س) پاکدشت برگزار گردید.

تصویر این جلسه