جلسه دوم کارگاهی نگارش علمی پایه چهارم

در این جلسه کارگاهی که به منظور آشنایی بیشتر طلاب با مهارت های حداقلی در راستای ارائه تحقیق پایانی انجام پذیرفت استاد نادی ابتدا متنی در اختیار طلبه ها قرار دادند و از آن ها خواسته شد اشکالات نگارشی آن را برطرف کنند و مورد ارزشیابی کتبی قرار گرفتند و استاد به تشریح ادامه علائم نگارشی پرداخت که خلاصه آن بدین شرح است:

5- علامت سوال

در پایان جمله ‏های پرسشی مستقیم، علامت سوال می‏ آید؛ هم چنین موارد دیگر استفاده از علامت سوال عبارت است از:

الف) پس از جمله‏ های استفهام انکاری:

چه کسی می ‏داند چه خواهد شد؟

ب) بعد از کلمه ‏ها یا عبارت‏ هایی که به جای جمله پرسشی بیایند:

کدام بهتر است: علم یا ثروت؟

ج) برای بیان مفهوم تردید یا استهزا این علامت در داخل پرانتز (؟) استفاده می ‏گردد:

آقای محمدی، استاد نمونه دانشگاه تهران (؟) به مشهد رفته است.

د) هرگاه چند جمله سوالی پشت سر هم قرار گیرند، معمولاً در پایان تک تک آنها نشانه پرسش می‏ آید:

هیچ معلوم نیست از کجا آمده ‏اند؟ چه آورده ‏اند؟ به کجا می‏ روند؟

ر) اگر در ضمن جلمه خبری، جمله ‏ای پرسشی نقل شود، باید جمله پرسشی حتما در داخل گیومه قرار گیرد:

طفیلی را پرسیدند که «اشتها داری؟»؛ گفت: منِ بیچاره در جهان همین متاع دارم.

6- گیومه «»

نشانه‏ ای است که برای «مشخص کردن» در موارد زیر به کار می ‏رود:

الف) هرگاه عین عبارت نویسنده یا گوینده ‏ای نقل شده باشد:

او پرسید «آیا کتابخانه ملی را دیده ‏ای؟»

ب) هرگاه برای تأکید یا به دلیل دیگر خواسته شود کلمه یا عبارتی در متن مشخص و متمایز شود مانند:

گفتم «کتاب» را بیاور.

ج) آوردن عنوان مقاله‏ ها، سخنرانی ‏ها، فصل‏ ها، مجله‏ ها، اشخاص، کتاب ‏ها و… در متن- جایی که در چاپ حروف کج (ایرانیک) به کار نرفته- در داخل گیومه می‏ آید.

7- پرانتز ()

برای جداکردن توضیح ‏های نسبتا اضافی به کار می ‏رود؛ توضیح هایی از قبیل:

الف) عبارت‏ های تکمیل‏ کننده و توضیح ‏دهنده:

امامان معصوم(ع) احکام دینی را گاهی از راه الهام (نه وحی که خاص پیغمبر است) می‏ گرفتند.

ب) معنای لغت‏ ها و کلمه‏ ها:

جلد پنجم و ششم فرهنگ معین به اعلام (اسم ‏های خاص) اختصاص دارد.

ج) تاریخ ‏ها:

صائب (986-1081 ه ق) از برجسته‏ ترین شاعران سبک هندی است.

د) ذکر مثال ‏ها:

روش‏ های تحقیق به کار گرفته شده (مثل پیمایشی) در متن…

ر) ارجاع‏ ها و ذکر منابع در متن:

(جوادی آملی، 1377، ص 54).

س) برای آوردن علایم اختصاری در متن:(ق.م)؛ (ره)

8- خط فاصله (-)

نشانه جداسازی است و بیشتر در دو طرف جمله یا عبارت معترضه می ‏آید تا آن را از متن اصلی جمله جدا کند، خط فاصله در جداکردن، از ویرگول قوی‏ تر و از پرانتز ضعیف‏ تر است؛ به این معنی که خواننده حتما مطلب بین دو ویرگول را باید بخواند، ولی مطلب دو خط فاصله را می‏ تواند نخواند. تفاوت آن با پرانتز در این است که عبارت بین دو خط فاصله، جزء جمله به شمار می ‏رود و در روال طبیعی جمله می ‏توانیم آن را بخوانیم، ولی عبارت داخل پرانتز، توضیحی زاید بر متن است و ممکن است از نظر ترتیب کلمات به گونه ‏ای نباشد که بتوانیم آن را بخوانیم (غلامحسین‏ زاده، 1372، ص 50)

نهضت بیداری مسلمان‏ ها در بسیاری از کشورهای اسلامی -برخلاف آنچه که تصور و تبلیغ می‏ شود- فرزند انقلاب نیست، برادر آن است.

الف) در آغاز بنده ای کوتاه فرعی که بدون شماره‏ گذاری یا دسته‏ بندی عددی و حرفی بعد از دو نقطه قرار می ‏گیرند: کارمند خوب کسی است که:

- اهداف کارش را بداند؛

- نیازهایش را بشناسد و…

ب) برای پیونددادن یک ترکیب دو وجهی: فرهنگ ایرانی-اسلامی؛ قطار تهران-مشهد

ج) به معنی «تا» در بین دو عدد: ساعت 9-8 درس دارم.

و در ادامه نیز استاد نادی به تشریح قسمت های مختلف تحقیق پایانی و ترتیب صفحات آن با طراحی و شکل ظاهری هر مورد جهت آشنایی بیشتر طلاب پرداختند که خلاصه این کارگاه به شرح ذیل است:

 1. جلد: با رسم شکل آن بر روی تخته کلاس   2. عنوان   3. بسم الله الرحمن الرحیم     4. تحمیدیه: که شامل حمد و سپاس خداست و در یک پاراگراف که از گذاره های کوتاه و نیت قبلی تشکیل شده .  5. تقدیم:  جملات کوتاه پر معنا و افراد شاخص 

6.  تشکر:که در اینجا استاد توصیه می نماید تشکر بهتر است از مسئولین حوزه ،معاونت پژوهش ، استاد راهنما ، پدر و مادر ، همسر و فرزند باشد.

 7. چکیده و واژگان کلیدی: استاد توضیح می دهد که یک چکیده باید بین 150 تا 300 کلمه فقط در حد یک پاراگراف ودر واقع نباید کمتر از 150 کلمه نباشد و محتوا چکیده شامل مسئله تحقیق ، روش تحقیق ، اهمیت تحقیق ، هدف تحقیق است و کلید واژگان آن باید بین 3 تا 7 کلمه باشد فونت عنوان چکیده 14 بلد است متن  آن 14 نازک است و هم چنین در چکیده به هیچ عنوان ارجاع نداریم .

8. فهرست مطالب: فهرست شماره صفحات اولیه قبل از مقدمه شماره گذاری آن ها با حروف ابجد است و در فهرست مطالب نمی آید ولی از مقدمه شماره گذاری عددی صفحات شروع می شود و عناوین اصلی و هم عنوانهای فرعی در فهرست مطالب قید می شوند.

9. کلیات: شامل؛ بیان مسئله ، اهمیت مسئله ، اهداف مسئله ، سوالات مسئله  الف )سوال اصلی ، ب ) سوالات  فرعی ، روش تحقیق ، ساختار تحقیق  اشاره می شود و سپس فصول قرار می گیرد و پیشنهادات تحقیق و نتیجه نهایی و فهرست منابع و مآخذ ذکر می گردد.

گفتنی است: این جلسه کارگاهی روز دوشنبه و سه شنبه 23 و 24 بهمن ماه با حضور استاد نادی جهت آشنایی طلاب پایه چهارم با مهارت حداقلی در راستای ارائه تحقیق پایانی در قالب ساعات پژوهشی برگزار گردید.

تصویر این جلسه